گردشگری ایران
درسالهای اخیر میزان گردشگری در ایران رشد چشمگیری داشته است. این درحالی است که اغلب ایرانیان هنوز مقاصد گردشگری کشور خود را نمی شناسند و برای سفر کشورهای خارجی را انتخاب می کنند. اگرچه انتخاب مقصد سفر کاملا به شرایط و امکانات ویژه ای بستگی دارد و نمی توان مقصدی را به یگری اولویت داد اما دیدن زیبایی های کشورمان در تعطیلات کوتاه مدت خالی از لطف نیست. مقصد گردشگران در ایران به طور کلی به چند دسته تقسیم می شود که در ادامه به آنها اشاره می کنیم.
مناطق شمالی
سواحل دریای خزر (مازندران)، تالاب انزلی و روستای ماسوله از برجسته ترین دیدنیهای این ناحیه هستند. منطقه کوهستانی ماسوله در استان گیلان که حدود ۳۰ آبادی کوچک و بزرگ را دربردارد خانهها با استفاده از چوب و پنجرههای مشبک چوبی به صورت مشرف بر یکدیگر در دامنه کوه بنا شدهاند. از جمله جاذبههای طبیعی این ناحیه پارک جنگلی سی سنگان است که در شرق شهرستان نوشهر قرار دارد. نقریبا در تمام مسیر های استان مازندران، گلستان و گیلان جنگل های انبود، دریاچه های کوچک و مسیرهای زیبا یافت می شود که نام بردن همه آنها در این مقاله میسر نیست.
یکی دیگر ار جاذبههای برجسته طبیعی در شمال ایران پارک ملی گلستان است که بین گنبد کاووس و بجنورد قرار دارد. در این پارک همانند پارکهای ملی دیگر کشورها، منطقهای به بخش تفرجگاه اختصاص یافته که سالیانه صدها هزار نفر به آن وارد میشوند.
سواحل جنوبی ایران
کنارههای خلیج فارس و تنگه هرمز به دلیل آب و هوای گرم برای گذراندن اوقات فراغت به ویژه در فصل زمستان مناسب است. جنگلهای سحرآمیز حرا در سواحل بندرعباس که به هنگام مد تا نیمه به زیر آب میروند و هنگام جزر سر از آب بیرون میآورند از دیدنیهای این ناحیه است. علاوه بر سواحل، غذاهای متنوع و تند جنوب ایران طرفداران بسیاری دارد. جزایر زیبای خلیج فارس و دریای عمان با داشتن ساحل های سفید زیبا از دیگر مقاصد گردگشگران است.
مناطق غرب و شمال غربی
ارتفاعات البرز و زاگرس در هنگام زمستان که پوشیده از برف است حوزههای ورزش زمستانی را تشکیل میدهند. در فصل تابستان دامنهها این ارتفاعات با آب و هوای معتدل، چشماندازهای طبیعی زیبا، آبشارها، چشمه سارها و غارهای طبیعی به نواحی جاذب تبدیل میشوند. دامنههای شاهو و آبیدر در کردستان و همچنین دامنههای سبلان و سهند در آذربایجان ومراغه،اردبیل و مشگین شهر منطقه دماوند در البرز و… از نواحی عمده جذب مسافر در فصل تابستان است. از حوزههای مهم ورزش زمستانی در ایران میتوان آبعلی، دیزین، شمشک و توچال را در ارتفاعات البرز نام برد.
آبهای معدنی یکی از عوامل توسعهٔ گردشگری در هر ناحیه محسوب میشود. با نگاهی به نقشه پراکندگی چشمههای آب معدنی ملاحظه میکنیم که اکثر این چشمهها در مناطق فعال زمینشناسی چون مشگین شهر، سرعین، مراغه، لاریجان، آوج و … تمرکز یافتهاند.
جاذبههای فرهنگی و تاریخی
در ایران مراکز و اماکن مقدس مذهبی مهمترین قطبهای جاذبه گردشگری را تشکیل میدهند. شهر مشهد به دلیل وجود بارگاه امام رضا (ع) مهمترین قطب مذهبی کشور است. همه ساله تعداد زیادی از زائران ایرانی و خارجی از کشورهای همسایه و مسلمان به این شهر سفر میکنند. در اطراف حرم مطهر نیز بناهای متعددی، چون صحن مسجد گوهرشاد و … وجود دارد که از نظر کاشی کاری، معماری و هنرهای تزئینی از جالبترین بناهای مذهبی اسلامی بهشمار میرود. بارگاه حضرت معصومه (ع) در شهر مذهبی قم، شاهزاده عبدالعظیم حسنی در شهر ری و شاهچراغ فرزند امام کاظم (ع) در شهر شیراز و بارگاه سید جلال الدین اشرف، برادر امام رضا در شهر آستانه اشرفیه نیز از جمله مراکز مهم گردشگری مذهبی ایران بهشمار میروند. در شهر مشهد به دلیل حجم میلیونی زائر در ایام تعطیل چون عید نوروز هتلها مراکز تفریحی و رستورانهای بسیاری در این شهر وجود دارد.
ابنیه و آثار تاریخی
استان فارس با بناهای وآثارباستانی قبل از تاریخ شامل سنگ نگارههای غار نشینان روستای دهمورد و بناهای باستانی چون تخت جمشید، نقش رستم و خرابههای استخر، تخت سلیمان، پاسارگاد (مقبره کوروش) و آسیابهای تاریخی روستای دهمورد بهمراه آتشکده و تپه چندین هزار ساله اش و آثار تاریخی پس از اسلام چون مسجد و حمام و بازار وکیل شیراز، دروازه قرآن و آرامگاه حافظ و سعدی از قطبهای عمده گردشگری فرهنگی و تاریخی کشور محسوب و پایتخت فرهنگی ایران باستان میباشد. شهر اصفهان نیز با وجود میدان نقش جهان، عمارت عالی قاپو، مسجد امام خمینی (ع)، مسج د شیخ لطفالله، بازار قیصریه، سی و سه پل، پل خواجو و کاخ چهل ستون گنجینهای از هنرهای گوناگون معماری، مینیاتور، کاشی کاری و حجاری را به وجود آوردهاست و به عنوان پایتخت فرهنگی ایران اسلامی شناخته میشود. استان کرمانشاه هم با وجود آثار تاریخی قبل از اسلام چون موزه پارینه سنگی، سنگنگاره آنوبانینی، سنگ نبشته بیستون (بزرگترین نبشته جهان)، طاق بستان، طاق گرا، معبد آناهیتا، تندیس هرکول، فرهادتراش تپه و شکارگاه و آثار تاریخی بعد از اسلام مثل کاروانسرای عباسی، تکیه معاون الملک، تکیه بیگلربیگی، مسجد شافعی، مسجد عمادالدوله، مسجد و حمام حاج شهبازخان، بزرگترین بازار سنتی خاورمیانه، معماری، آینه کاری، کاشی کاری، این استان را یکی قطبهای گردشگری فرهنگی، تاریخی ایران را به وجود آوردهاست.
در مقاله های بعدی سعی خواهیم کرد مکان های کمتر شناخته شده ای از جاذبه های گردشگری ایران را به شما معرفی کنیم.